Terapötik Pozlar 2

İngilizce’de DOING ve NOT-DOING diye iki tabirden bahsedebiliriz.

Doing, yapma eylemidir. Not-Doing ise, salt yapmama ya da hiçbir şey yapmama değildir. Kavramda gördüğümüz üzere, işin içinde hala bir “yapma eylemi” mevcut. Not-Doing, yapmama eylemi içinde olan, belki dıştan görülmeyen, yapma eylemidir. Hala yapıyorsun yani merak etme :)

Bir örnekle anlatacak olursam; Constructive Rest (Yapıcı Dinlenme) Pozunu ele alalım. Beden yerde “hareketsiz” uzun bir süre kalabilir. Dışarıdan baktığımızda, beden “hareketsiz” olduğundan hiçbir şey yapmıyor izlenimi verebilir. Gerçekten de öyle mi peki?

Halbuki poz içinde, beden ağırlığı yere bırakılırken, beden gevşemeye başlar. Bacakların konumu sayesinde psoas kası ve onu takiben bacak kasları da gevşemeye başlar. Bir tür topraklanma sunar poz. Enerji kafadan bedene, yukarıdan aşağıya doğru iner. Fiziksel gevşeme ise daha derin bir algı sisteminin kapısı aralar. Psoasın gevşemesi, karında bir his olarak kendini ifade eder. Bacaklar daha çok yere köklenir. Ve vücuttaki gergin/katı his, kendini çözümlemeye/salmaya bırakır. Bedenin iç dünyası kendini gösterir: duyumlar daha yoğun hale gelirken, düşünceler azalmaya, kendilerini daha arka plana atmaya başlarlar.

Şimdi dışarı bedende bir hareket yokken, peki beden içinde bu kadar hareket ve oluşum varken; biz gerçekten de hiçbir şey yapmıyor muyuz hala?

Da Vinci’nin çok tatlı bir cümlesi var. “Heykel yaparken, önümde duran mermerin sadece ‘fazlalıklarını’ atıyorum,” der.

İnsanoğlu olarak, çoğumuzda güncel bir yanlış tavır var. Bir şey olmak, bir şey elde etmek ya da hoş bir duyguyu elde etmek için yapmak zorundayız diye hissediyoruz. Yapmak, öteye gitmek. Olduğun yerden başka bir noktaya geçmek. Olduğun noktada kalmamalı, oradan uzaklaşmalısın yani. Çaba sonucu yorgunluk ve bıkma gelir daha sonra.

Halbuki diğer bir tavır da, olduğun yerden bir adım öteye gitmek değil de, olduğun yerde aşağı düzleme doğru gitmek, yani derinleşmektir.

Terapötik Pozlar’da anlatılmak istenilen de bu tavır. Fazlalıklardan kurtulmak. Aradığın şey için üzerine bir şey geçirmek (yapmak) değil de, üzerindeki fazlalıkları atmak (derinleşmek). Bu yüzden pozlarda “yavaşlama” ve “bırakma” önemli hususlardır. (Terapötik Pozlar, Yin Yoga mıdır? sorusu ise başka bir makalenin konusu ama değildir.)

Geçen haftaki bir dersimde de bu konudan bahsettim. “İyi” hissetmek istiyoruz. Ve bu amaçla deli gibi çaba sarf ediyoruz: sebze-meyve suları alıyoruz, daha hoş hissettiren kıyafetler alıyoruz, daha çok yoga yapıyoruz, vs… Şimdi amaç, “iyi” hissetmekse… bedene, beden zekasına ve sistemine güvenmek, onu ön plana çıkarmak lazım. Kahveden feragat etsen, deli gibi sigara içmesen, hayatı biraz “yavaştan” alsan, daha “sade ve net” bir tavırla yaklaşsan günlerine… yavaş yavaş fazlalıklarını bırakmaya başladığın için, zaten aradığın şeyi kendini göstermesine izin veriyorsun. Ama sürekli yaparsan, ulaşmak istediğin noktanın üzerine bir sürü bariyer çekmiş oluyorsun. Niyet ve amaç arasındaki dengeyi hatırlamalı.

Terapötik Pozlar, bedendeki gereğinden fazla (excessive) stresi atmayı amaçlar. Bu bedenin tembelleşmesi, yan gelip yatmak olarak algılanmamalı. Gereksiz gerilimden arınınca, zihin farklı bir türde işlemeye başlar. Keşfettikçe, bedene bakışın değişir. Kolun, omuzda değil, kürek kemiğinden biter. Ve koldan yaptığın bir hareket gövdeni de çok rahat döndürebilir. Şimdi analitik zihinle kategorize ediyoruz: kolum, omzum, vs. İskelete baktığında ise kemiklerin, eklemler sayesinde tek bir bütün olduğunu görüyoruz. Her şey birbirine bağlı. Zihindeki bu kategorizasyon ve “ayrıklık” hissi, yerini “bütüncüllüğe” bıraktığında, eh abartmayayım ama, hayatında ufak tefek değişikler kendini göstermeye başlar.

Sen durarak, hayatın kendini ifade etmesine izin veriyorsun. Gözlemini daha ufak bir noktada yoğunlaştırarak, uyuyan algılarını uyandırıyorsun.